ซ้ายสันนิวาส รวมเรื่องสั้นรางวัลโนเบลชุดที่ 16

รวมเรื่องสั้นแปลชุด “ซ้ายสันนิวาส” นี้ ทุกเรื่องล้วนมีเนื้อหาเกี่ยวกับผู้หญิง ผู้ชาย ความรัก ความใคร่ และผลสืบเนื่องจากสิ่งเหล่านั้น  ซึ่งเมื่อท่านอ่านจบทุกเรื่องแล้วจะพบว่าส่วนใหญ่ผลลัพธ์จะออกมาในทางหดหู่ เศร้าสลดใจ หรือมืดมน สิ้นหวัง อันเป็นเรื่องปกติธรรมดาของศิลปะการประพันธ์ที่ผู้แต่งต้องผูกเรื่องขึ้นจากความขัดแย้ง (conflict) ของตัวละคร  และทำให้ตัวละครได้เผชิญกับความทุกข์เดือดร้อนมากที่สุด  เสมือนผู้แต่งเป็นพระเจ้าในโลกนิยายที่ชอบกลั่นแกล้งผู้คน (ชีวิตจริงในโลกจริงก็ไม่บันเบาเลย มิฉะนั้นเรื่องก็จะไม่เป็นเรื่อง คงจะกลายเป็นลำนำพร่ำเพ้อจนสำลักความสุข  เนื้อเรื่องยิ่งบีบคั้นอารมณ์ความรู้สึกของผู้อ่านมากเท่าไร เรื่องนั้นก็ยิ่งประทับตราตรึงอยู่ในใจมากเท่านั้น

          เรื่องรัก ๆ ใคร่ ๆ ของชายและหญิงในวรรณกรรมมีมากมายมหาศาล (วาระนี้ขอสงวนเพศที่สามที่สี่ไว้ก่อนนะจ๊ะ ไม่ตายเสียก่อนคงจะหามาแปลรวมเล่มได้สักครั้ง)  ผู้แปลจึงจำใจคัดสรรมาเท่าที่จำนวนหน้าและรูปเล่มจะอำนวยให้ โดยขอกล่าวถึงแต่ละเรื่องสักเล็กน้อย เป็นการแนะนำคร่าว ๆ ก่อนที่ท่านผู้อ่านจะเข้าไปทำความรู้จักด้วยตัวเอง  ซึ่งอาจจะไม่เรียงลำดับตามสารบัญดังนี้  สาวน้อยนางรำแห่งอิซึ ของ ยาสึนาริ คาวาบาตะ  เรื่องของนักเรียนหนุ่มขี้เหงาที่แอบพึงใจสาวน้อยซึ่งมีอาชีพเป็นนางรำถึงกับลงทุนติดตามคณะแสดงของเธอไป เรื่องนี้แสนงดงามในความรู้สึกของตัวละครรวมทั้งธรรมชาติแวดล้อมที่ผู้แต่งบรรยายให้เห็นภาพอย่างแจ่มชัด  ขอถามว่ามีหนุ่มคนใดที่แอบหมายปองหญิงสาวสักคนแล้วจะไม่อยากทำอย่างหนุ่มน้อยคนนี้บ้าง? บางคนนั้นขอเพียงได้เห็นประตูรั้วหรือหลังคาบ้านของสาวเจ้าก็ชื่นใจแล้ว  คล้ายกับเรื่อง ราชินีแห่งชีบา ของ คนุต แฮมซุน ที่พระเอกก็ติดตามสาวน้อยไปเช่นกันแต่ออกจะระห่ำกว่ามากและสุดท้ายก็ผิดหวังอย่างแรง  แต่แฮมซุนนั้นเขียนเรื่องโดยแฝงอารมณ์ขันลึกได้ฉกาจนัก  เจ้าหนุ่มซึ่งอกหักจึงไม่น่าสงสารเท่าไร  บางเรื่องตัวละครผิดหวังในรักอย่างน่าสะเทือนใจจวบจนตายจากกันอย่าง  ลิลลี่ที่รัก ของ ฮาลดอร์ ลักซ์เนสส์ และ ส่าหรีสีเขียว ของ เพิร์ล เอส บัค ที่สุดท้ายตัวเอกหญิงพบทางออกอย่างน่าประทับใจ  ขณะที่หลายเรื่องตัวละครมีพฤติกรรมมากรักหลายใจเช่น ความรักในเงามืด ของ เฮอร์มานน์ เฮสเส ที่จบลงด้วยความตายอย่างน่าอนาถ  เรื่องชีวิตพิศวาสในฝัน ของ นาดีน กอร์ดิเมอร์ อันเป็นปรากฏการณ์ที่แพร่หลายในสังคมไทยปัจจุบันจนมีข่าวทำนองนี้ไม่เว้นแต่ละวัน (ผู้เขียนเพิ่งล่วงลับไปเมื่อเดือนกรกฎาคม 2557 นี้เองในวัย 91 ปี – RIP ครับคุณยาย)  และ ลูกชายที่รัก ของ อิวาน บูนินที่เผยแสดงความซับซ้อนในจิตใจของมนุษย์อันยากแท้หยั่งถึง  รวมทั้ง นางจิ้งจอกแห่งซาร์ดิเนีย ของ กราเซีย ดีเล็ดดา และ นารี ของ อลิซ มันโร (คุณยายแปดสิบสามปีแล้วและยังแข็งแรงดี)  นอกจากนี้มีความรักอันบริสุทธิ์ไร้เดียงสาของเด็กหญิงกำพร้าตัวน้อยที่ไม่วายเป็นทุกข์จากความรักเช่นกัน คือเรื่อง นายไปรษณีย์แห่งอุลาปุระ จากปลายปากกาของ “คุรุเทพ” รพินทรนาถ ฐากุร  ทุกเรื่องในเล่มนี้คงมีแต่ “เจ้าตี๋น้อย” ตัวดีเพียงคนเดียวที่สุขสมอารมณ์หมายจนน่าอิจฉา ในซ้ายสันนิวาส ของ ม่อ เหยียน